Sadece polisiye önlemlerle değil, derinlemesine sosyal, psikolojik ve toplumsal bir mücadeleyi gerektirir. Bu sorun, bireysel değil sistematik bir yaklaşımla çözülmelidir. İşte etkili mücadele yolları:
1. Aile Güçlendirme ve Bilinçlendirme
- Aile içi bağları güçlendirmek: Sevgi, ilgi ve iletişim eksikliği, gençleri dışarıdaki tehlikelere açık hale getirir. Aileler bilinçlendirilmeli, ebeveynlik becerileri desteklenmelidir.
- Erken uyarı sistemleri: Aileler çocuklarındaki değişimi zamanında fark etmeli. Okul, mahalle ve sosyal hizmet birimleriyle işbirliği içinde olunmalı.
2. Eğitim ve Değer Kazandırma
- Okullarda sosyal ve manevi eğitim: Sadece akademik başarı değil, değer eğitimi, empati, aidiyet ve sorumluluk gibi duygular da kazandırılmalı.
- Rol model gençlik liderleri: Çetelere karşı durabilen, mahallede gençlere örnek olacak bireyler desteklenmeli.
3. Alternatif Alanlar ve Güçlü Sosyal Politikalar
- Spor, sanat ve meslek kursları: Gençlerin boş zamanlarını faydalı alanlara yönlendirmek çetelerin cazibesini azaltır.
- Yerel gençlik merkezleri: Mahalle temelli, ücretsiz erişilebilen merkezlerde psikolojik destek, danışmanlık, eğitim ve aktivite imkânı sağlanmalı.
4. Devlet Desteği ve Güvenlik Önlemleri
- İstihbarat ve kolluk kuvvetleri: Suç örgütlerinin çözülmesi, cezai yaptırımların uygulanması ve caydırıcılığın sağlanması şarttır.
- Sokak güvenliğinin sağlanması: Riskli bölgelerde kameralar, denetimler ve toplum destekli polislik uygulamaları artırılmalıdır.
5. Toplumun Sahiplenmesi
- Mahalle inisiyatifleri: Herkes, “Bu benim problemim değil” dememeli. Mahalle muhtarları, imamlar, öğretmenler, STK’lar birlikte hareket etmeli.
- “Bir genç daha kaybetmeyelim” anlayışı: Her birey bir hayat kurtarabilir; bir selam, bir ilgi bazen çetelerin vaat ettiği sahte aidiyetten daha güçlü olabilir.
Unutulmamalı: Çeteler, boşluklardan ve umutsuzluktan beslenir. Gençliğe umut verir, değer gösterir ve yol açarsak çetelerin kökü kurur.